Miyerkules, Hunyo 26, 2024

Ang aklat ko't kamiseta

ANG AKLAT KO'T KAMISETA

mga akda ni Ka Popoy ay sinalibro
habang suot ang kamisetang may litrato
ni Lean Alejandro, pawang magigiting
na bayani ng masa't sadyang magagaling

sosyalistang sulatin ni Ka Popoy Lagman
sa aking aklatan ay muling natagpuan
sa The Great Lean Run noon kami'y dumalo't
nabigyan ng magandang kamisetang ito

libro't kamisetang kaytagal na sa akin
lalo't kayamanan na ring maituturing
ng mga kagaya kong tibak na Spartan
na tuloy ang pakikibaka sa lansangan

mga gamit itong naging inspirasyon na
sa pagkilos laban sa bulok na sistema

- gregoriovbituinjr.
06.26.2024

* pamagat ng aklat: "Ka Popoy: Notes from the Underground"
* tatak sa kamisetaL "The Great Lean Run - Step into his shoes, follow his footsteps"

Lunes, Hunyo 24, 2024

Ang kuwago at ang lapira

ANG KUWAGO AT ANG LAPIRA

nagpupuyat ang kuwago sa gabi
pagsusunog ng kilay ang diskarte
ang tawag pala sa kanya'y lapira
na katugma'y panggabi ring bampira

gising naman ang kuwago pag araw
na nagsusunog din naman ng kilay
pulos pagbabasa dito at doon
hinahasa ang kanyang edukasyon

subalit magkaiba man ang tawag
silang dalawa ay magkamag-anak
pawang palaaral, matatalino
kapara'y karakas ni Tata Lino

ngunit isa't isa'y walang hamunan
na magpaligsahan ng nalalaman
imbes kompetisyon, kooperasyon
walang payabangan ang mga iyon

nabatid nilang sa kapitalismo
pataasan ng ere yaong tao
kumpetisyon kung sino ang magaling
kaya may trapong gahaman, balimbing,

may pang-aapi't pagsasamantala,
elitista't mapanlamang sa kapwa
pagkat nag-aral ang mga kuwago
pasya nila'y di tularan ang tao

- gregoriovbituinjr.
06.24.2024

* 35 Pahalang: Kuwago sa gabi, palaisipan mula sa pahayagang Abante, Hunyo 7, 2024, pahina 10
* lapira - uri ng kuwago (Tyto capensis) na abuhing kayumanggi ang pakpak at puti ang dibdib at mukha, mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, pahina 678

Linggo, Hunyo 23, 2024

Aklat para sa pamangkin

AKLAT PARA SA PAMANGKIN

klasiko ang aklat na bigay sa pamangkin
na mahilig magbasa tulad ng tiyuhin
ang 20,000 Leagues Under The Sea ni Jules Verne
ay paglalakbay sa dagat na anong lalim

nabili ko sa Book Sale ang nasabing aklat
na paboritong tambayan sa pagbubuklat
ng iba't ibang paksang nakapagmumulat
na masasalat, masusulit, masusulat

nais kong magbasa rin sila hangga't bata
ng samutsaring kwento, o kaya'y pabula
at mapatalas ang kanilang pang-unawa
sa pamilya, paligid, bayan, kapwa bata

kasama ang pamangkin, kayraming nanilay
na pagbabasa talaga'y kanilang tulay
sa buhay, isang libro man ang aking bigay
sa pamangking matalino't napakahusay

- gregoriovbituinjr.
06.23.2024

Itaw-itaw

ITAW-ITAW

nabasa ko'y itaw-itaw, ano ba iyon?
nakalutang sa atmospera'y depinisyon
gaya ng planeta, bituin, konstelasyon
aba, may salita pala tayong ganoon

nakalutang ng walang mga nakakabit
na makikita natin sa ere, sa langit
oo, palutang-lutang lang, di nakasabit
subalit paano salita'y ginagamit?

anang UP Diksiyonaryong Filipino
ang itaw-itaw ay pang-uri ngang totoo
halimbawa ng gamit ay hinahanap ko
kaya sa tula'y sinubukan ko na ito:

nakalutang sa atmospera, itaw-itaw
ang mga talampad, buwan, buntala't araw
na pag gabi ko lamang sila natatanaw
ay, kayganda't tila nagkikislapang ilaw

- gregoriovbituinjr.
06.23.2024

* itaw-itaw - mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, pahina 523
* talampad - konstelasyon, mula sa aklat na Balatik: Etnoastronomiya, pahina 5

L at R

L AT R

wala raw R sa Tsino at wala raw L sa Hapon
kaya sa Japan, walang pulis at sundalo roon
subalit may puris at sundaro, iyon ang meron
na aming biruan nang kabataan namin noon

gayundin naman, kapag may naghahanap ng LIGHTER
ang Pinoy na mukhang Hapon, tanong ko agad: WRITER?
na pag sinabi niyang bilib siya't ako'y LEADER
baka ibig niyang sabihin, ako'y isang READER

kaya L at R minsan ay nagkakabaliktaran
na di Left and Right o Lighting Rally ang kahulugan
na sa usapan ay dapat nagkakaunawaan
kaya biruan man noon ay dapat mong malaman

sa L at R minsan ay natatawa na lang tayo
mahalaga ito'y nauunawaang totoo

- gregoriovbituinjr.
06.23.2024

Pusong bakal


PUSONG BAKAL

minsan, kailangan natin ng pusong bakal
upang sa ganitong buhay ay makatagal
upang harapin ang problema ng marangal
upang labanan ang mga utak-pusakal

di sa lahat ng problema'y panghihinaan
ng loob kundi matuto tayong lumaban
dapat nating patatagin ang kalooban
laban sa sistemang bulok ay manindigan

marami ang manunuligsa't manlalait
sa tulad nating kanilang minamaliit
huwag tayong umiyak at maghinanakit
tumindig tayo't kapitbisig ng mahigpit

maraming isyu't usapin ang naririnig
pati pagkatao natin ay nilulupig
huwag panghinaan, huwag magpapadaig
balang araw, tayo naman ang mang-uusig

minsan, kailangang bakal ang ating puso
sa paglaban sa burgesya't mga hunyango
na tanging gawaing di sila humihinto
ay pagsasamantala't pagkahig ng tubo

- gregoriovbituinjr.
06.23.2024

* litrato mula sa google

Sabado, Hunyo 22, 2024

Kahulugan ng pagsinta

KAHULUGAN NG PAGSINTA

hinagilap kita noon sa diksyunaryo
kung ano ang kahulugan ng pag-ibig mo

hinahanap din kita sa bawat salita
kung kitang dalawa'y talagang magkatugma

sa glosaryo'y anong kahulugan ng puso?
hinarana pa kita ng buong pagsuyo

ah, kailangan ko ng talasalitaan
upang maunawaan bawat kahulugan

nag-unawaan ang dalawang umiibig
pagkat diksyunaryo'y puso kaya nagniig

pagkat bawat salita'y isang panunumpa
sa Kartilya ng Katipunan nakatala

kaya ang pag-ibig ko'y iyong iyo lamang
"mahal kita" ang sigaw kong pumailanlang

- gregoriovbituinjr.
06.22.2024

5067 at 6507

5067 AT 6507

bihirang magtama ang iskor at bilang ng laro
subalit naganap, rambol nga lamang ang numero
sa Word Connect, pang-six thousand five hundred seven laro
habang five thousand sixty seven naman ang iskor ko

tigisang digit na zero, five, six, at seven, di ba?
pareho ng numero, magkaibang pwesto lang nga 
abangan ko'y iskor at bilang ay sabay talaga
subalit kailangan dito'y sipag at tiyaga

halimbawa, sa larong pang-six thousand eight hundred ten
ang iskor kong nakuha'y six thousand eight hundred ten din
dapat lang matiyempuhan nang magawang magaling
at huwag susuko, sa laro'y magkonsentra man din

salita'y nakakatuwang laruin sa Word Connect
subalit minsan din dapat sa salita'y matinik
sa larong ito, placard pa ang salitang natitik
plakard na sa pagkatao ko'y tatak nang sumiksik

- gregoriovbituinjr.
06.22.2024

Mas ligtas daw ang tubig-gripo

MAS LIGTAS DAW ANG TUBIG-GRIPO

maniniwala ka ba sa sabi ng D.E.N.R.
mas ligtas ang tubig-gripo kaysa tubig-mineral
subalit ito'y aking nagagawa nang regular
pagkat mas mura't sa tubig-gripo'y nakatatagal

ang kalidad ng tubig, sa D.E.N.R. ay misyon
anila, di lahat ng water refilling station
kalidad ng tubig, di laging nasusuri ngayon
dapat walang kaibang amoy, lasa't kulay iyon

gayunman, hilig kong uminom ng tubig sa gripo
minsan, iniinit; minsan sa tiyan na'y diretso
lalo't maraming ginagawa't nauuhaw ako
na nais kong matighaw agad ang pagkauhaw ko

pakiramdam ko'y di naman ako nagkakasakit
di pa butas ang bulsa, ito pa'y sulit na sulit
huwag lang tubo'y kinakalawang, tiyak sasabit
ang iyong tiyan, baka wala ka nang maihirit

- gregoriovbituinjr.
06.22.2024

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Hunyo 15, 2024

Salin ng akda ni Hemingway

SALIN NG AKDA NI HEMINGWAY

nakita kong muli sa munti kong aklatan
akda ni Hemingway sa buhay-karagatan
ang "The Old Man and the Sea" na sinalin naman
ni Jess Santiago na kilala sa awitan

sa The Bookshop ng UP Hotel nabili ko
sa halagang sandaan at limampung piso
naglathala'y Sentro ng Wikang Filipino
binubuo ng sandaang pahina ito

buti't naisalin na ang ganitong akda
nang sa gaya ko'y maging kauna-unawa
lalo't isang Nobel Prize winner ang maykatha
na pagpupugayan mo sa kanyang nagawa

ating basahin "Ang Matanda at ang Dagat"
sinalin sa ating wika't isinaaklat
kaygaan basahin, madaling madalumat
mabuhay ang nagsalin, maraming salamat!

- gregoriovbituinjr.
06.22.2024

Biyernes, Hunyo 21, 2024

Tinutula ko pa rin...

TINUTULA KO PA RIN...

tinutula ko pa rin ang pakikibaka
ng manggagawa, maralita, magsasaka
upang ibagsak ang naghaharing burgesya
at itaguyod ang panlipunang hustisya

tinutula ko pa rin ang pinapangarap
na lipunang patas at walang pagpapanggap
lipunang makataong walang naghihirap
na kaginhawahan ng dukha'y nalalasap

tinutula ko pa rin ang bawat pagtutol
sa mga isyu't usaping nakakulapol
na tila batik sa gobyerno't madlang pipol
tulad ng klima, ChaCha, gera't panunulsol

tinutula ko pa rin ang uring obrero
sa kanilang laban ay nakiisa ako
nang pakikibaka nila'y maipanalo
nang lipunan nila'y maitayong totoo

- gregoriovbituinjr.
06.21.2024

Is-ra-el ba'y nag-ala-Na-Zi?

IS-RA-EL BA'Y NAG-ALA-NA-ZI?

pinupulbos ang Palestino
ginagawa na'y dyenosidyo
pinapaslang ang kapwa tao
bakit ba nangyayari ito?

nagyabang bang anak ng Diyos?
na lahing pinili ng lubos?
na sa anumang pagtutuos
kakampihan sila ng Diyos?

Katoliko'y bulag-bulagan?
Is-ra-el pa'y kinakampihan?
Father, bakit ba kayo ganyan?
aba, kayrami nang pinaslang

kahit mali ang ginagawa?
ay maka-Is-ra-el pang lubha?
gawa sa Palestinong madla
ay talagang kasumpa-sumpa

ginagaya nila si Hitler?
sa dami ng mga minarder?
Palestino na'y sinisiil
kailan ganito'y titigil?

- gregoriovbituinjr.
06.21.2024

* ulat mula sa pahayagang Abante, Hunyo 9, 2024, pahina 3

Balong

BALONG

sa Luneta, isa iyong balong
o fountain, tubig na pinasirit
habang may musikang tumutugtog
at napakakulay pa't marikit

saglit akong napatigil doon
upang magpahinga at magnilay
binidyuhan ang balong na iyon
na ilaw ay aliw na nagsayaw

sana doon sinta ko'y kasama
naglilibot kami't namamasyal
subalit kaylayo ng Luneta
upang isama't doon magtagal

sa balong ay napatitig ako
tubig ba'y naaksayang totoo?

- gregoriovbituinjr.
06.21.2024

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/sQTSEq7oHU/

Dapulak

DAPULAK

ang alam ko'y may salitang dapurak
nagpipiga ng katas sa pagtapak
habang sagot sa krosword ay dapulak
amag sa halaman pala ang linsyak!

dagdag sa nababatid na salita
at sa pag-unlad ng sariling wika
dapurak at dapulak, magkatugma
na sa pagtula'y talagang sariwa

mga katagang di agad mapansin
ngunit sadyang mahalaga sa atin
upang kaalaman ay paunlarin
at lumawig ang panitikan natin

muli, salamat sa palaisipan
umuunlad ang talasalitaan

- gregoriovbituinjr.
06.21.2024

dapulak - maliliit at puting funggus sa halaman at puno
dapurak - paulit-ulit na pagtapak ay pagpiga upang humiwalay ang katas sa tinatapakan
- mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, pahina 265
- palaisipan mula sa Pilipino Star Ngayon, Abril 28, 2024, p. 10